1 komentarz

• 

  Płyta YCDTOSA vol. 2 jest drugim z serii sześciu dwupłytowych wydawnictw poświęconym różnym okresom kariery Zappy. W 1988 roku Zappa zapoczątkował ten cykl samplerem, a potem aż do 1992 roku pojawiło się w sumie 6 pozycji.
  Vol 2 to wyjątkowe wydawnictwo. Wszystkie inne z tej serii to głównie koncertowe składanki z różnych okresów. Ta część obejmuje tylko 2 (?) dni września 1974 roku. Celowo dałem znak zapytania, ponieważ historycy się spierają czy 17 września kiedy Zappa też był w Helsinkach, koncert się odbył czy nie. W podtytule płyty jest The Helsinki Concert (czyli jakby jeden), ale roboczy tytuł to The Helsinki Tapes czyli jakby nie tylko z jednego. No i takie dylematy mają historycy do rozstrzygnięcia i wcale nie są łatwiejsze, niż te - gdzie naprawdę znajdowała się Arka Noego.
  Fani przyjmują, że płyta ta to kompilacja dwóch koncertów Zappy i The Mothers z 22 i 23 września 1974 roku. Tyle historii.
  Muzycznie - pozycja genialna. Dla mnie to jedna z najlepszych płyt Zappy w historii. Zresztą sam Frank ten okres swojej twórczości uważał za jeden z najlepszych i bardzo wysoko cenił dokonania swojego bandu z tych lat. W 1974 roku ukazała się równie znakomita płyta Roxy & Elsewhere, lecz to co Frank zawarł na tej płycie jest znacznie lepsze.
  Płyta jest nagrana jak na owe koncertowe lata znakomicie. Bardzo przejrzyście i klarownie słyszymy wszystkie instrumenty, a w przypadku wspólnej solówki na perkusji i instrumentach perkusyjnych gdy zamkniemy oczy czujemy jakby te zestawy stały przed nami i Chester Thompson i Ruth Underwood grali tylko dla nas.
  Wracając do programu płyty. Płyta ta w dużej mierze pokrywa się programowo z Roxy, jest to jednak jak to u Zappy kompletnie inne wykonanie. Czy to za sprawą większej ilości utworów, czy innego tempa granych kawałków - np. 'Village of the Sun' jest grane dwa razy szybciej przez co utwór zyskuje kompletnie innej jakości. Zresztą zespół jest wyraźnie zmotywowany do pracy, bo wszyscy grają wyśmienicie. A ponieważ jak zwykle u Franka to znakomici instrumentaliści, zatem uczta dla ducha i ucha jest niebagatelna.
  10 minutowa wersja Inca Roads przygniata nas rockowym szaleństwem, a gitarowa solówka tu zagrana została wykorzystana na studyjnej wersji tego utworu zawartej na One Size Fits All. Utwór RDNZL, który pierwotnie powstał w 1972 roku, oficjalnie wydany na płycie Studio Tan dopiero w 1978 roku, tutaj zabrzmiał znakomicie. Zwariowana i bardzo pokręcona kompozycja daje świadectwo geniuszu kompozytorskiego Franka.
  Na pierwszym CD znajdziemy jeszcze jedną niezrównaną perełkę - utwór Pygmy Twylyte. Grany był podczas tego tournée na każdym koncercie i za każdym razem inaczej. W Helsinkach zaś Frank zagrał w nim jedną ze swych najlepszych życiowych solówek na gitarze. Ta solówka różni się bardzo od innych jego solowych popisów, ponieważ o dziwo - jest bardzo melodyjna. To kawał rockowego czadu w stylu porównywanym z Carlosem Santaną. Piękne, płynące dźwięki, melodyka i rockowa motoryka. Wracam do tej solówki często i wiem, że Wy też nie zapomnicie o niej. To perełka wśród perełek.
  Następnie znów mamy bardzo rockowo zagrane Room Service. Znakomite riffy gitarowe po których nie można się zorientować co to będzie za utwór. Genialny wstęp i długi słowny dialog pomiędzy hotelowym boyem i zmęczonym artystą, który po prostu chciałby coś zjeść, choć boy sugeruje, że to bardzo ekskluzywny Leningrad Hotel. Publiczność boki zrywa, a Zappa i Napolen mają ubaw po pachy. Widać, że większość dialogu jest improwizowana, jak na wszystkich koncertach z tej trasy, więc tym bardziej mamy wrażenie, że uczestniczymy w czymś jedynym i wyjątkowym.
  Płyta druga rozpoczyna się od znakomitego metrycznego jazz-rockowego łamańca - Approximate. Wielki utwór, po którym następuje punkt kulminacyjny. 24 minutowy Dupree's Paradise, to utwór poświęcony muzykom zespołu. Tutaj mogą pokazać swoje solowe możliwości. I jak zwykle na tej trasie rozpoczyna się on słowno-muzycznych wygłupów genialnego Georga Duke'a, które przechodzą w fenomenalną solówkę na pianie elektrycznym. Tutaj poznajemy cały kunszt tego instrumentalisty, który potem zszedł całkowicie na drogę pop music. Ale w 1974 jeszcze był na dobrej drodze i z pianem elektrycznym wyczyniał jazz-rockowe cuda. Potem do głosu dochodzi znakomity basista, ale najlepszą częścią tego utworu jest drum-duet Chester Thompson-Ruth Underwwod. Znakomicie nagłośniona stopa perkusyjna swoimi krótkimi uderzeniami powoduje drgania ubrania słuchacza, a reszta zestawu wydaje z siebie niesamowite brzmienie. Chester jest znakomity pałkerem więc to co pokazuje w tej solówce jest ucztą dla miłośników perkusji. Teraz wiem, kąd dwa lata później wziął się drum-duet z Genesis, Thompson-Collins. Potem dołącza się Ruth, której nigdy wcześniej nie słyszeliśmy na oficjalnych płytach w partiach solowych. Tutaj z Chesterem uzupełniają się znakomicie i ich gra to jakby dialog, ale czasem grany w totalnym unisonie. Rewelacja. Utwór ten szybkie krótkie tango, a po nim następuje seria króciutkich kawałków - wypełniaczy i koniec koncertu.
  Następują bisy.
  Pierwszy z nich to znakomita kompozycja Montana. Oczywiście jak to na koncertach Franka bywało, Frank wdaje się w gadkę z publicznością, która domaga się granego już wówczas przez Zappę utworu zespołu The Allman Brothers Band - Whippng Post. Zresztą pierwsza koncertowa wersja tego kawałka granego przez Zappę ukazała się oficjalnie dopiero na płycie Does Humor Belong In Music? z 1985 roku. No i Zappa chce grać Montanę, a publika Whipping Post. Zaczynają niby Montanę, ale w refrenie spontanicznie zamiast słów Dental Floss, śpiewają Whippng Floss. I tak to powstaje wersja Montana (Whipping Floss), w której dowiadujemy się, że przyczyną samotności trapera jest płaczący powróz, a nie dentystyczny sznurek do czyszczenia zębów. Ot cały Frank.
  Płytę zamyka króciutka wersja Big Swifty z płyty Waka/Jawaka z 1972 roku.
  Reasumując. Koncert genialny. Muzycy genialni. Kompozycje genialne. Wykonanie genialne. I jeśli nawet nie przepadacie za Zappą, to ten koncert należy do kanonu jego dzieł i znać go powinniście. Polecam wszystkim umiejącym słuchać.

  Konrad Niemiec środa, 16, maj 2012 21:25 Link do komentarza