1 komentarz

• 

  Drugi tydzień stycznia. Minął noworoczny kac, przeszło już Trzech Króli i jeszcze tylko jarzące się gdzieniegdzie lampki, niezmienione dekoracje witryn niektórych sklepów przypominają, że nie tak dawno były święta. Z głośnika płynie Bluesełka. Nader świąteczna płyta. Może powinienem już o niej zapomnieć, schować na czas jakiś, a przynajmniej do następnych świąt. I tak pewnie zaraz zrobię. Jeszcze chwilkę. Pozwólcie tylko, że Wam opowiem o tym dziwie...
  
  Grupa Bluesowa Stodoła (w późniejszych latach: Grupa Bluesowa Warszawa, Grupa Bluesowa Gramine, Gramine) powstała pod koniec lat 60. a Bluesełka to jej pierwszy zaprezentowany przed szerszą publicznością projekt. Koncept, jaki stoi za tym przedsięwzięciem jest tak banalny, że aż intrygujący: grupa chciała bowiem połączyć muzyczną tradycję amerykańskiego folkloru z naszą rzeczywistością społeczną i językową. Tematem, w ramach którego miało dojść do tej syntezy były pieśni i przedstawienia związane z okresem świąt Bożego Narodzenia. Równanie jest proste: blues plus jasełka równa się Bluesełka! Pobocznym celem, jaki grupa stawiała przed sobą było odrodzenie polskiej piosenki, jej swoisty revival.
  
  Już sama nazwa projektu zdradza nam podejście zespołu do warstwy tekstowej. Bluesełka jest uchwyceniem, w ramach melodyjnych piosenek, żywego poetyckiego języka, który w swobodny sposób przetwarza zarówno PRL-owską rzeczywistość, jak i świąteczną tradycję. Wystarczy, że rzucicie okiem na zamieszczony wyżej spis utworów, aby przekonać się z jak niebanalnym zjawiskiem mamy do czynienia. Inteligencja i subtelny humor są dodatkowymi wyznacznikami tych bluesowych jasełek.
  
  A muzyka? Ta, przede wszystkim, podporządkowana jest warstwie lirycznej. Jeśli zaś chodzi o stylistykę, to mamy tu trochę kabaretu, trochę bluesa i gospel, trochę rocka i jazzu (zwłaszcza w warstwie rytmicznej). Kompozycyjnie program Bluesełki oparty w dużej mierze jest na formule call and response. Zarówno muzycy, jak i wokaliści dają tu z siebie wszystko i po czterdziestu latach słychać jeszcze, jak ten album gdzieniegdzie iskrzy.
  
  No właśnie - gdzieniegdzie... Niestety słychać bardzo wyraźnie, jak Bluesełka się postarzała. I choć działalność Wolnej Grupy Bluesowej była niegdyś na łamach prasy muzycznej emfatycznie określana, jako "jazz, rock i dynamit", to dziś trudno powtórzyć ten sąd. Niewątpliwie na płycie zawarta jest ogromna dawka energii, jednak forma w jakiej ta energia została zamknięta nie przetrwała próby czasu. Co może dziwić, najsłabiej broni się muzyka, mogąca dzisiejszemu słuchaczowi wydać się anachroniczną i monotonną. Warstwa tekstowa, ta która miała wszelkie predyspozycje by zestarzeć się jako pierwsza, cały czas zachowała swój urok, mimo iż zawarte w niej aluzje i odniesienia do socjalistycznej rzeczywistości może nie są już tak czytelne.
  
  Nie łudzę się, że jasełka Grupy Bluesowej Stodoła przypadną do gustu wszystkim miłośnikom muzycznych antyków. Wydaje mi się jednak, że jeśli już ktoś dotrze do tej płyty (co wcale nie musi okazać się proste), to będzie zaskoczony tym co usłyszy - swoistą odwagą i wyobraźnią muzyczną. Wartość Bluesełki najlepiej chyba określić jako muzealną. Ten album nie jest zapomnianą perłą polskiej muzyki rozrywkowej, ale raczej argumentem na rzecz bogactwa i różnorodności tejże. Jest to ciekawostka, błyskotka, trochę może tandetna, czy kiczowata, niemniej niezwykle urokliwa i pięknie wykonana.
  
  Jest też jeszcze jeden powód, dla którego warto zwrócić na Bluesełkę uwagę. Powszechnie uważa się bowiem, że płyta Mrowisko zespołu Klan jest pierwszym polskim albumem koncepcyjnym. Czas zrewidować ten pogląd. Bluesełka jest o rok starsza.

  jacek chudzik piątek, 15, styczeń 2010 09:21 Link do komentarza